Proverbe Y

 

Yabanğa atmaq. Yabana atmak. 

 A arunca spre malefic.

Yağma Mondır’ın böregı. 

 Yağma Hasan’ın böregı. 

 Plăcinta lui Mondîr (Hasan).

Yağma yok. Yağma yok. 

 Nu se permite devastarea.

Yaavdı pazarlığı. 

 Yahudi pazarlığı. 

 Târguială evreiască.

Yaqa pașa aketmek. 

 Yaka paça götürmek. 

 A duce bucată de picior yacului.

Yaqası aşılmağan yalan. 

 Yakası açılmamış yalan. 

 Minciuna căreia nu i s-a deschis gulerul.

Yaqasına cabışmaq. 

 Yakasına yapışmak. 

 

Ya bu tüyenı qutmelı ya bu diyardan ketmelı.

Ya bu deveyi gütmeli ya bu diyardan gitmeli.

Ori stăpânim cămila asta, ori plecăm din acest loc.

Ya quyından ya suvından.

Ya huyundan ya suyundan.

Ori le are din caracter, ori din apă.

Ya takt ya bakt.

Ya taht ya baht.

Fie din tron ( regal) fie din noroc.

Yaqşı at cemın, qayt at, qamşısın arttırır.

Iyi at yemini, öne gitmeyip arkasına bakan at kamçısını artırır.

Calul bun hrana și-o mărește, calul ce se uită îndărăt, biciul îl dorește.

Yalancının üyı canğan bırev inanmağan.

Yalancının evi yanmış kimse inanmamış.

Nimeni n-a crezut când a ars casa mincinosului.

Yanğınğa kortukmen ketılmez.

Yangına körükle gidilmez.

(Açıklama: İki kişi kavga ederken, onları daha da kızıştıracak, tahrik edecek söz söylenmez).

Când arde, nu te duci acolo cu instrumentul de suflat.

(Explicație: Când se ceartă doi oameni, nu folosești expresii care să-i întărâte).

Yarım elma gonul alma.

Yarım elma (verip) gönül alma (olur).

Poți oferi o jumătate de măr ca să obții inima (cuiva).

Yarınğı tavuqtan bugunkı cımırta.

Yarınkı tavuktan bugünkü yumurta (iyidir).

De la găina de mâine ( e mai bine să avem) oul de astăzi.

Yasağan usta tuvıl yasatqan usta.

Yapan usta değil yaptıran usta.

Nu e meșterul cel care a făcut, meșterul este cel care a găsit soluția.

Yaşın yaşağan aşın aşağan.

Yaşını (yeteri kadar) yaşamış aşını ( yeteri kadar ) yemiş.Tam ihtiyarlamış, ölüm çağına gelmiş.

Și-a trăit traiul și-a mâncat mălaiul.

( Explicație: Proverbul definește destinul omului care a trăit mult, care a mâncat mult, încât a ajuns la vârsta unei posibile morți.

Yaqşının catar camannın cürer vaqtı.

İyiyi kişinin yatacak kötü kişinin gezecek vaktı.

(Açıklama: Yarı geceden sonra kötü kişi gezer).

87

E vremea celui bun să se culce şi a celui rău să se plimbe.

(Explicație: După jumătatea nopții umblă doar cei răi).

Yazğa şığardıq tananı begenmez boldı ananı.

Yaza çıkardık danayı beğenmez oldu anayı.

Am adus în vară vițica, nu i-a mai plăcut mămica.

Yazda azıqsız qışta tonsız colğa şıqma.

Yazın azıqsız ( yemeksiz ) kışın kürksüz yola çıkma.

Nu ieși iarna la drum fără mâncare și fără de cojoc.

Yedısınde ne bolsa yetmışınde odır.

(Kışı) yedi yaşında hangi karaktere sahip ise yetmişinde de ona sahiptir.

Cum e pe șapte așa va fi și la șaptezeci.

(Explicație: Iarna având vârsta de 7 zile, își va menține caracterțsticile și la șapzeci de zile.

Yerınden ayrılğan yedı qat catqa kör bolır.

Yerinden (memleketinden) ayrılan yedi kat yabancıya hor olur.

Cel ce se desparte de locul lui de origine va suporta prigoana a șapte înstrăinări.

Yoqman dep cılanma, barman dep quvanma.

Yoksulum diye yakınma ( ağlama) varlıklıyım diye sevinme.

Nu te întrista că ești sărac, nu te bucura că ești înstărit.

Yuqı yuqının mayası.

Uyku uykunun mayası.

Maiaua somnului este somnul.

Yuvanı yasağan ırğaşı quş.

Yuvayı yapan dişi kuş.

Pasărea care a făcut cuibul este femelă.

Yuz bersen arsız bolır, az bersen qırsız bolır.

Yüz versen arsız olur, az versen hırsız olur.

De îi dai nas va deveni impertinent, de îi dai puțin, va deveni hoț.

Yuzellı, yaz bellı.

Kasım ayından sonra yüz elli gün geçince yaz geldi.

Au trecut o sută cincizeci ( de zile după noiembrie) deci vine vara.

Yuz on, tarlağa qon.

Kasım aynı yüz on gün geçince tarlanı sür.

Este o sută zece, culcă-te pe tarla (ogor).

(Explicație: Dacă au trecut 110 zile de după noiembrie, poți ara pământul).