Proverbe I

 

Iqbalında bolsa iyıp kelır.

İkbalında (kısmetinde) varsa sızarak gelir.

De-ți este predestinat, în mod sigur va veni în calea ta.

Ilk atılğan taş uzaq tuşer.

İlk atılan taş uzağa gider.

Prima piatră aruncată va ajunge departe.

Imam bılgenın oqır.

İmam bildiğini okur.

Preotul va citi slujba pe care o știe.

Imam üyunden aş olı kozınden caş.

İmam evinden aş ölü gözünden yaş (çıkmaz).

Din casa preotului și din ochii mortului flămând nu ies lacrimi.

İnatım inat ekı qolım ekı qanat.

İnadım inat iki kolum iki kanat.

Sunt încăpățânat, de am cele două mâini drept niște aripi.

İnsan cana cana cennemge koner.

İnsan yana yana cehenneme alışır. (ünsiyet peyda eder.)

Tot arzând, tot arzând, omul se obișnuiește și cu iadul ( devine obișnuință).

İnsan tuvğan cerınden bek toyğan cerın qıdırır.

İnsan doğduğu yerden fazla doyduğu yeri arar ( gezer).

Omul preferă locului de naștere, locul unde se satură.

İnsan ne boldım dememelı ne bolacaqman demeli.

İnsan ne oldum dememeli ne olacağım demeli.

Omul nu trebuie să spună ce am ajuns, el trebuie să spună ce voi ajunge.

İnsan ozın begenmese patlap oler.

İnsan kendisini beğenmese patlayarak ölür.

Dacă omul nu-și apreciază persoana, va muri de ciudă.

İnsan bayısa kozın mayı oser.

İnsan zenginleşirse gözünün yağı büyür (artar; etrafını görmez).

Când omul se îmbogățește, crește grăsimea din ochii lui.

İnsanın alacası ışınde ayvanın alacası tışında.

İnsanın alacası içinde hayvanın alacası dışında (olur).

Partea colorată din om se află în interiorul lui, cea din animal, în exterior.

İnsan sozınden ogız muyüzunden tutulır.

İnsan sözünden öküz boynuzundan tutulur.

Omul este prins (judecat ) după vorbă, boul este prins (pedepsit) de coarne.

Istegennın bır yuzı bermegennın ekı yuzı qara.

İsteyenin bir yüzü vermeyenin iki yüzü kara.

Cel care cere își înnegrește chipul o dată, cel care nu dă, de două ori.

İt catqan cerın tırnar.

İt yattığı yeri tırmalar ( temizler).

Câinele sapă (curăță) locul unde s-a culcat.

İt cengenın talar.

İt yendiğini (güçü yettiğini ) dalar.

Câinele îl latră pe cel pe care l-a învins.

İt cıyını bırıkmez.

İtler bir araya gelip toplantı yapamazlar.

Câinii nu se pot aduna pentru a organiza adunarea.

İt leş başında insan ış başında.

İt leş başında insan iş başında.

Câinele este lângă cadavru, omul este la locul de muncă.

İt urer colcı cürer.

İt ürür yolcu ( kervan) yürür.

Câinii latră caravana trece.

İt qaraldının qulağıdır.

İt ev topluluğunun kulağıdır.

Câinele este urechea gospodăriei. < 48

İtın duvası qabul bolsa kokten süyek cauar.

İtin duası kabul edilse gökten kemik yağar.

Dacă ar fi acceptată ruga câinelui, din cer ar ploua cu oase.

İtnı otturgenge süyretırler.

İti öldürene sürükletirler.

Cel care l-a omorât va trage leșul câinelui.

İtmen quda bolğan boqman sıylanır.

İtle dünür olan bokla ağırlanır.

Cel care s-a încuscrit cu câinele, cu că..t va fi ospătat.

İtke et bersen quyruğın sallar.

İte et versen kuyruğunu sallar.

Dacă îi dai carne câinelui, el își va legăna coada.

İyeli başnı it aşamaz.

Sahibli başı it yemez. (sahibi, koruyanı olan şeyi it yemez).

Capul ocrotit nu va fi mâncat de câine.

İyesız üyge it te kırer qırsız da.

Sahipsiz eve it te girer hırsız da.

În casa fără stăpân intră și câinele și hoțul.

Iş bolğan cerde aş bolır.

İş olan yerde aş olur.

Unde este muncă va fi și mâncare.

İş süymeznı el süymez.

İş sevmeyeni el sevmez.

Lumea nu-l va iubi pe cel căruia munca nu-i place.

İşki ocaq sondurır. İçki ocak söndürür. Băutura stinge vatra.

Işqan teşıgıne kıralmay cürgende quyruğına cuvğış baylar.

Sıçan (fare) deliğine giremeyip gezerken ( sığmazken) kuyruğuna bir de bulaşık bezi bağlar.

Neîncăpând în gaură, șoarecele își va lega de coadă și cârpa de spălat vase.

Işsız ışlını ışınden qaldırır.

İşsiz işliyi ( işi olanı) işinden alıkoyar.

Îl abate de la muncă pe cel harnic omul căruia munca nu-i place.

Işlegen temır ışıldar.

İşleyen demir ışıldar.

Fierul muncit își salvează sunetul.

Irğaşının ırcankesı tılden tüşmez.

Dişinin cilvelisi (oynağı) dilden düşmez.

Nu-i mai tace limba femeii neserioase.